Toezicht is misschien voor velen nog een onbekend onderwerp. Daarom willen we graag uitleggen wat toezicht precies inhoudt.
Toezicht
Gemeenten hebben de wettelijke verplichting om toezicht uit te voeren op de kwaliteit en rechtmatigheid van de uitvoering van de Wmo. Voor jeugdhulp hebben gemeenten enkel de taak om toezicht uit te voeren op de rechtmatigheid. Het toezicht op de kwaliteit van jeugdhulp is namelijk landelijk belegd bij de Inspectie voor Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Het toezicht in het kader van de Wmo en Jeugdwet hebben de zeven Midden-Limburgse gemeenten gezamenlijk geregeld (deze gemeenten zijn: Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nederweert, Roerdalen, Roermond en Weert).
Er zijn twee toezichthouders aangesteld. De toezichthouder rechtmatigheid voor de Wmo en de Jeugdwet houdt zich bezig met onrechtmatig gebruik van zorggelden binnen de Wmo en Jeugdwet. De toezichthouder kwaliteit Wmo houdt de kwaliteit van de geleverde Wmo-ondersteuning scherp in de gaten.
Vormen van toezicht
Er zijn verschillende vormen van toezicht: preventief, proactief, reactief en structureel.
- Preventief toezicht vindt plaats op basis van signalen. Signalen zijn aanwijzingen waarbij sprake kan zijn van ondermaatse kwaliteit van zorg door een aanbieder of oneigenlijk/onrechtmatig gebruik van gelden.
- Proactief toezicht vindt plaats zonder dat er directe signalen aanleiding vormen. Op basis van vooraf vastgestelde thema’s voeren de toezichthouders onderzoeken uit. Een thema kan zijn de kwaliteit van individuele begeleiding maar ook de deskundigheid van medewerkers of het gebruik van de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling binnen de regio. Momenteel richten de onderzoeken zich op de kwaliteit van groepsbegeleiding.
- Bij reactief toezicht wordt een onderzoek ingesteld naar aanleiding van een calamiteit of geweldsincident bij een cliënt van een Wmo-aanbieder. Aanbieders zijn verplicht om calamiteiten en geweldsincidenten bij de toezichthouder te melden.
- En ten slotte is er het structureel toezicht. Doel van deze vorm van toezicht is dat de toezichthouders en aanbieders bekend raken met elkaars werkzaamheden. Hierbij informeert of bezoekt de toezichthouder aanbieders uit de regio. Dit kan bijvoorbeeld via een nieuwsbrief, gesprek of locatiebezoek.
Samenwerking
Tijdens een toezichtsonderzoek kan worden samengewerkt met verschillende instanties en personen, zoals andere gemeentelijke toezichthouders of landelijke inspecties, waaronder de IGJ of de arbeidsinspectie. Deze samenwerking kan soms resulteren in een gezamenlijk rapport.
Melden signalen
Signalen kunnen worden gemeld via interne kanalen (zoals consulenten) en via externe kanalen (zoals het Integraal Knooppunt Zorgfraude (IKZ)). Melding is ook mogelijk via de website van het Sociaal Domein of via de e-mailadressen toezicht@sociaaldomeinmlw.nl en toezicht@sociaaldomeinmlo.nl. Met het toezicht willen we de kwaliteit en rechtmatigheid van de geleverde Wmo-ondersteuning en jeugdhulp door aanbieders waarborgen, zodat de inwoners de juiste en passende ondersteuning ontvangen.